Podatek od nieruchomości – co to jest i jak płacić?

Dobra posiadające wartość są zazwyczaj opodatkowane. Nie inaczej sprawa wygląda w przypadku nieruchomości, które w większości przypadków są opodatkowane. Czym nieruchomość droższa, większa tym musimy mieć na uwadze, że wydatki z tytuły obowiązku uiszczania podatków będą większe. Sprawdź, co to jest podatek od nieruchomości i jakie nieruchomości podlegają obowiązkowi podatkowemu.

Co to jest podatek od nieruchomości?

Podatek od nieruchomości reguluje ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych dalej zwana ustawą. Ustawa ta normuje między innymi pojęcie podatku od nieruchomości.

Ujmując to najprościej jest to danina jaką musimy opłacać z tytułu posiadania przez nas nieruchomości.

Co podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

• grunty;
• budynki lub ich części;
• budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Kto jest podatnikiem podatku od nieruchomości?

Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

• właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
• użytkownikami wieczystymi gruntów;
• posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,

b) jest bez tytułu prawnego,

Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.

Kto nie płaci podatku od nieruchomości?

Kto NIE płaci:

1. Jeśli NIE prowadzisz działalności gospodarczej, NIE płacisz podatku od nieruchomości za:
   • budynki gospodarcze lub ich części, które:
   • wykorzystujesz do działalności leśnej lub rybackiej,
   • tworzą gospodarstwo rolne i służą wyłącznie do działalności rolniczej,
   • przeznaczasz na specjalną produkcję rolną, na przykład uprawę w szklarniach, prowadzenie pasiek, hodowlę i chów zwierząt futerkowych,
2. grunty i budynki, które są wpisane do rejestru zabytków, jeśli utrzymujesz je i konserwujesz zgodnie z przepisami o ochronie zabytków,
3. nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione,
4. działki przyzagrodowe, jeśli należysz do rolniczej spółdzielni produkcyjnej oraz spełniasz co najmniej jeden z tych warunków:
   • jesteś w wieku emerytalnym,
   • jesteś inwalidą I albo II grupy,
   • jesteś osobą o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
   • jesteś osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym albo niezdolną do samodzielnej egzystencji,
5. położone w rodzinnym ogrodzie działkowym:
   • grunty,
   • altany działkowe i obiekty gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 metrów kwadratowych, na przykład szopa na narzędzia, drewutnia,
   • budynki, które są infrastrukturą ogrodową.

Gmina, w której masz nieruchomość, może wprowadzić dodatkowe zwolnienia z podatku. Sprawdź na jej stronie internetowej, czy możesz zapłacić mniej albo w ogóle nie płacić.

Co stanowi podstawę opodatkowania dla poszczególnych rodzajów nieruchomości?

Podstawę opodatkowania stanowi:

• dla gruntów – powierzchnia;
• dla budynków lub ich części – powierzchnia użytkowa;
• dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem art. 4 ust. 4–6 ustawy– wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Powierzchnię pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m, powierzchnię tę pomija się

Co to jest powierzchnia użytkowa?

Powierzchnia użytkowa zdefiniowana na potrzeby podatku od nieruchomości obejmuje powierzchnię mierzoną po wewnętrznej długości ścian na wszystkich kondygnacjach, z wyjątkiem powierzchni klatek schodowych oraz szybów dźwigowych. Za kondygnację uważa się również garaże podziemne, piwnice, sutereny i poddasza użytkowe.

Pomiarów należy dokonać fizycznie, a nie odczytywać z projektu budowlanego lub księgi wieczystej.

Jaka jest wysokość podatku od nieruchomości?

Rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie wartości wskazanych w art. 5 ust. 1 ustawy dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych wartości.

Należy zaznaczyć, że wskazane wartości w wyżej umieszonej ustawie są nieaktualne, gdyż wskazane stawki podatku na rok 2022 aktualizuje Obwieszczenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 22 lipca 2021 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2022, natomiast na rok 2023 aktualizuje je Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2022 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2023.

Maksymalne stawki podatku od nieruchomości należy uwzględniać z wyżej wymienionych aktów.

Aby, obliczyć wysokość podatku od nieruchomości należy pomnożyć np. dla budynków lub ich części wyliczoną i wykazaną w deklaracji DN-1 powierzchnię użytkową, o wskazaną na dany rok wysokość stawki ustaloną przez daną gminę.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy oraz do kiedy należy uiścić podatek?

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku (np. kupno mieszkania lub jego odziedziczenie).

Jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Obowiązek podatkowy wygasa z upływem miesiąca, w którym ustały okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

OSOBY FIZYCZNE

Osoby fizyczne, są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, sporządzoną na formularzu według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości, lub zdarzeń powodujących zwiększenie lub zmniejszenie wysokości opodatkowania.

Podatek – od nieruchomości na rok podatkowy od osób fizycznych, ustala w drodze decyzji organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminach: do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.

W przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.

OSOBY PRAWNE

Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a także jednostki organizacyjne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe są obowiązane:

składać, w terminie do dnia 31 stycznia, organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania, deklaracje na podatek od nieruchomości (formularz DN-1) na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku

Wpłacać obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości – bez wezwania – na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do dnia 15. każdego miesiąca, a za styczeń do dnia 31 stycznia.

Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność (lub znajduje się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki), która nie posiada osobowości prawnej, wówczas osoba fizyczna opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tym przypadku osoba fizyczna nie otrzymuje decyzji o wysokości podatku.